Campaneto(-barbudo)
Campanula barbata
Campanulaceae
Nom en français : Campanule barbue.
Descripcioun :I'aura ges de mau pèr recounèisse aquesto poulido campaneto-barbuto que trachis dins li relarg safrous de mountagno. Èi cuberto di pèd à la tèsto de long péu blanc, emai sus li petalo. Li flour, pourtado pèr uno cambo bèn drecho soun tóuti clinado dóu meme coustat. Li fueio soun majamen en rouseto basalo, rufo e un pau oundado (fotò).
Usanço :Aquesto planto porto-mèu èi cultivado dins d'ùni jardin de mountagno.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Campanula
Famiho : Campanulaceae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1200 à 2400 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Tepiero safouso
- Prado
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco
Ref. sc. : Campanula barbata L., 1759
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753